İskete, ispinozgiller ailesinden olan bir kuş türünün ortak adıdır. Bu kuşlar, fiziksel olarak son derece gösterişli olup, türlerine göre farklı özellikler sergileyebilmektedirler. İsketeler, pek çok kişi tarafından kafes kuşu olarak da tercih edilmektedir. Ortalama boyları 13 santimetre olan isketeler, Rumca'da kuş anlamına gelirken, Latince'de saka anlamına gelen "carduelis" adıyla anılmaktadır.
İsketelerin Yaşam Alanı ve Beslenmesi
İsketeler, genellikle iğne yapraklı ormanlar ve karışık ormanların bulunduğu ladin ağaçlarının olduğu bölgelerde yaşarlar. Beslenme biçimleri genel olarak tohumlar ve küçük haşerelerden oluşur. Bu tohumları tüketmek için kızıl ağaç ve huş ağaçlarının dallarında dolaşarak bulabilirler. Ayrıca bitki bitleri ve yaprak pireleri ile de beslenirler. Yarı göçmen kuşlar olduklarından kısa mesafelerde göç ettikleri gözlemlenmiştir. İsketelerin genel yaşam alanı Asya'nın büyük bir bölümüdür. Ancak Avrupa'da da bazı türleri görülmektedir. Türkiye'de ise yalnızca Karadeniz Bölgesi'nde görülen isketeler, burada çoğalmaktadır. Avrupa'da bulunan türlerinin Afrika'nın güney bölgelerine göç ettikleri de gözlemlenmiştir.
Bilinen İskete Türleri ve Özellikleri
- Karabaşlı İskete: Yarı göçmen isketeler arasında yer alır. Ötücü bir türdür. Ülkemizde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından da koruma altına alınmış olup, avlanması, canlı veya ölü bir şekilde bulundurulup, ticari olarak nakledilmesi yasaktır. Ortalama boyları 12 santimetre olan karabaşlı isketelerin kafaları ufak ve kuyrukları çatallıdır. Sivrisinek, tohum, bitki bitleri ve pireleri, ağustos böcekleri, arılar ve diğer böcek türleri ile beslenirler. Yarı göçmen olduklarından kışları Orta Avrupa ve Güney Avrupa'da geçirirler. Asya ve Türkiye'de de yaşam alanları bulunur ve Türkiye'de Karadeniz Bölgesi'nde yerleşik olarak yaşarlar.
- Çam İsketesi: Kuzey Amerika'da yaşayan bu tür, genellikle sürü halinde dolaşır. Kış aylarında Kuzey Amerika'nın güney bölgelerine göç ederler. Ortalama boyları 14 santimetre olan bu türün rengi diğer isketelere göre daha sadedir.
- Kara Kasketli İskete: Bu tür, adını kafasındaki kasket şeklindeki siyahlıktan alır. Kanat ve kuyruk tüyleri siyah olan kara kasketli isketenin vücudunun geri kalan kısmı zeytin yeşili renktedir. Yüksek bölgelerdeki çamlık alanlarda yaşar ve Guatemala ile Meksika’da sıkça görülür.
- Siyah Başlı İskete: Kafasında, göğüslerinde, kanatlarında ve kuyruklarında koyu siyahlıklar bulunur. Kanatlarının ortası sarı ve sırtı zeytin yeşili renktedir. Ortalama boyları 12 santimetredir. Çam ve meşe ormanlarının bulunduğu bölgelerde sıklıkla görülürler. Meksika, Honduras, El Salvador, Guatemala, Belize ve Kuzey Nikaragua yaşam alanlarıdır.
- Sarı Yüzlü İskete: Brezilya ve Venezuela’da yaşayan bu tür, tropik kuşlar arasında sayılır. Ortalama 10 santimetre büyüklüğündedirler. Yüzündeki ve karnının alt kısmındaki parlak sarı tüyleriyle dikkat çekerler. Erkeklerinde siyah bir başlık bulunur. Süs kuşu olarak da tercih edildiğinden, bazı türler arasında çapraz çiftleştirme yapılmaktadır.
- Kalın Gagalı İskete: Ötücü türler arasında yer alır. Kafası, kanatları ve kuyruk tüyleri siyah renktedir. Sırtında zeytin yeşili tüyler bulunur. Omuzları, kanatlarının bandı ve vücudunun altı parlak sarı renktedir. Dişilerinin renkleri daha mattır. Ortalama boyları 14 santimetre civarındadır. Genellikle 3000 metrenin üzerinde yaşayan bu türün yaşam alanı Batı Arjantin, Batı Bolivya, Peru ve Şili’dir.
- Kukutelalı İskete: Güney Amerika kökenli bu türün erkeğinin kafası boynuna kadar koyu siyah renktedir. Kanatlarının bir kısmı siyah olan bu türün vücudunun geri kalan kısmı parlak sarı renktedir. Çalılık alanları tercih ederler. Arjantin, Uruguay, Brezilya, Paraguay, Guyana, Venezuela, Bolivya, Şili, Peru, Ekvador ve Kolombiya’da farklı alt türleri görülmektedir.
- Sarı Karınlı İskete: 2000 metreden daha yüksek yerlerde yaşayan bu tür, ormanların kenarlarındaki çalılık ve az ağaçlıklı alanlarda yaşar. Kafa ve boyun kısmı siyah olan bu türün göğüs tüyleri de siyahtır. Ancak kuyruk bölgesinde sarılık bulunur. Kosta Rika, Panama, Venezuela, Kolombiya, Ekvador ve Bolivya’da yaşam alanları bulunur.
- Safran İsketesi: Ötücü isketeler arasında yer alır. Kafası, kanatları ve kuyruğu parlak siyah renktedir. Kanatlarının ucunda beyaz benekler bulunur. Sırtında yeşile dönük sarı tüyler bulunur. Ekvador ve Peru’nun ormanlık alanlarında sıkça görülürler.
- Zeytuni İskete: Safran isketesi ile benzer özelliklere sahip olan bu tür, 11 santimetre kadardır. Genellikle 1200-3000 metre arasındaki ormanlık alanlarda görülürler. Bolivya, Ekvador ve Peru’da yaşam alanları bulunur.
- Kırmızı İskete: Renkleriyle diğer türlerden farklılık gösterir. Tüm vücudu koyu kırmızı renktedir. Başında ve boğazında siyah renkler bulunur. Ortalama boyları 10 santimetredir. Kolombiya ve Venezuela’nın ormanlık alanlarında sıkça görülürler.
- Antiller İsketesi: Muhabbet kuşunu andıran bu tür, parlak renkleriyle dikkat çeker. Baş kısmı koyu siyah renkte olup, gagası limon sarısı renktedir. Vücudunun geri kalan kısmı zeytin yeşili ve siyah karışımı tüylerle kaplıdır. Ortalama boyları 12 santimetredir. Haiti ve Dominik Cumhuriyeti’nde yaşarlar ve yükseklerdeki iğne yapraklı ormanlarda bulunurlar.
- Kara Çeneli İskete: Antiller isketesi ile benzer renklere sahip olan bu türün tüyleri daha ayrık durumdadır. Başının üst tarafı kül rengine dönük siyah renktedir. Çenesinde siyah renk bulunur. Sırtı ve kanatları zeytin yeşili ve siyah karışımı tüylerle kaplıdır. Göğüs ve vücudunun geri kalan kısmı zeytin yeşili renktedir. Ortalama boyu 12 santimetredir. Yaşam alanları 1500 metre ve üzerindeki ormanlık arazilerdir. Şili ve Arjantin’de en çok görülürler.
- Siyah İskete: Vücudunun büyük bir bölümü kömür karası olan bu türün kuyruğunun alt kısmında limon sarısı tüyler bulunur. Sırtında da küçük sarı tüyler bulunur. Boyları 13 santimetreye kadar ulaşabilir. 3000-4500 metre arasındaki yüksekliklerde yaşarlar. Peru, Bolivya, Arjantin ve Peru’da sıkça görülürler.
- Sarı Sağrılı İskete: Kanatları, kuyruğu ve kafası siyah olan bu türün sırtında siyahla karışık sarı tüyler bulunur. Ortalama boyları 13 santimetreye kadar ulaşabilir. Peru, Bolivya, Şili ve Arjantin’in 2000-4000 metre arasındaki açık ve çalılık alanlarında yaşarlar.
- Alp İsketesi: Saka kuşuna benzer bu tür, Güney Avrupa ve sıklıkla İspanya’da yerleşik olarak görülür. Bu bölgedeki Alp dağlarında yaşarlar ve üreme dönemlerinde Kara Orman bölgesine göç ederler. Ortalama boyları 12 santimetreye ulaşabilir.
- Kara İskete: Kanarya türleri arasında gösterilen bir türdür. Ötücü türler arasında yer alır ve bu özelliği nedeniyle kafes kuşu olarak da tercih edilir. Vücudunun büyük kısmı siyah renktedir. Başının üzerinde turuncu tüyler bulunur. Türkiye, İran ve Kafkasya’da yaşarlar. Boyları 12 santimetreye ulaşabilir. Yunanistan’ın Ege adalarında da bu türe rastlanabilir.
- Küçük İskete: Avrupa ve Türkiye’de yaygın olarak görülen bu tür, yaban kanaryası olarak da bilinir. Boyları en fazla 11 santimetreye kadar ulaşır. Vücudu altın sarısı ve kül rengi siyah tüylerle kaplıdır.
|
.jpg "Keten Kuşu Türleri ve Özellikleri")
.jpg "Kır İncir Kuşu Türleri ve Özellikleri")
.jpg "Kuş Tüyleri Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Alacalı Karga Türleri ve Özellikleri")
Nurşen
23 Temmuz 2024 SalıKafes kuşu olarak isketeleri tercih etmeyi düşünüyorum, hangi türün daha ötücü olduğunu öğrenebilir miyim? Ayrıca, Ãam İsketesiânin rengi diğer türlerden neden daha sade?
Cevap yazAdmin
23 Temmuz 2024 SalıMerhaba Nurşen,
Şunu belirtmeliyim ki, isketeler genel olarak çok ötücü kuşlardır ve ev ortamında beslenmek için tercih edilirler. Özellikle, Çam İsketesi ve Altın Çıntık gibi türler güzel ötüşleriyle bilinir. Ancak, Altın Çıntık (Serinus canaria) genellikle daha ötücü ve melodik ötüşlere sahiptir.
Çam İsketesi'nin (Carduelis spinus) rengi diğer türlerden daha sade olabilir, çünkü bu tür genellikle doğada kamuflaj sağlayacak şekilde evrimleşmiştir. Bu, yırtıcılardan korunmalarına yardımcı olur. Diğer türler ise daha canlı renklere sahip olabilir, bu da cinsiyet ayrımı veya çiftleşme davranışlarıyla ilgili olabilir.
Umarım bu bilgiler yardımcı olur. Başka soruların olursa memnuniyetle cevaplarım.
Sevgilerle,
Nurşen